Gia đình ông Trịnh Đình Đức ở thôn 10, xã Long Bình, huyện Phú Riềng có vườn điều hơn 10 ha. Vườn điều được ông Đức giao cho anh Hồ Bá Thủy, 28 tuổi, là người làm công, trực tiếp quản lý, chăm sóc từ khi mới xuống giống, đến nay đã được 3 mùa mưa. Những cây điều có chiều cao gần 3m, bán kính của tán khoảng 1,5m. Anh Thủy nói: “Giống điều mới AB0508 lạ lắm. Mới trồng qua 3 mùa mưa, nhưng vụ điều năm 2016 đã là mùa thu hoạch thứ hai. So với năm trước là mất mùa, nhưng vẫn thu được từ 800kg đến 1 tấn/ha. Trừ chi phí, năm nay lời gần 20 triệu đồng/ha. Dự đoán từ năm thứ 4, thứ 5 đã có thể thu được từ 2-2,5 tấn/ha. Vì thế, chúng tôi nói vui giống này là “mì ăn liền”, trồng năm thứ 2 đã có thu hoạch”. Anh Thủy cho biết ông chủ vườn là một nhà nông rất am hiểu về cây điều nên khi biết đến giống AB0508 có ở Đồng Nai thì lập tức mua về trồng. Nhận thấy giống này thân cây nhỏ, thấp, nhưng trĩu trái, ông Đức đã trồng gần hết diện tích đất vườn. Anh Thủy thấy rất rõ những ưu điểm nổi trội của giống điều AB0508. Trên mỗi cành cho 30-40 chùm bông, 1 chùm bông thu được gần 100g hạt, mỗi cành chỉ cần dưỡng 20 chùm bông là có gần 2kg hạt. Bên cạnh đó, giống điều AB0508 ra nhiều đợt trái. Nếu so sánh với giống điều truyền thống (ươm từ hạt) phải mất 4-5 năm mới cho trái và năng suất ban đầu chỉ vài tạ/ha, thì giống mới này cho hiệu quả kinh tế cao gấp nhiều lần. Không chỉ thu hoạch với năng suất vượt trội, chủ vườn còn có thể bán chồi cho những người có nhu cầu ghép nhân giống. Trung bình từ 1.000-1.500 đồng/chồi, một cây điều trung bình cắt được 100 chồi. AB0508 và AB29 là 2 giống điều được Trung tâm Nghiên cứu và phát triển cây điều, Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp miền Nam nghiên cứu, lai chọn thành công và công bố năm 2013. Theo kết quả nghiên cứu, đây là 2 giống điều cho năng suất và chất lượng cao, chống chịu tốt với sâu bệnh và điều kiện bất lợi của khí hậu. Hiện 2 giống điều này đang được sản xuất và bán đại trà tại Trung tâm Nông nghiệp công nghệ cao của tỉnh (Trung tâm Giống nông lâm nghiệp cũ), ở ấp 8, xã Tân Thành, thị xã Đồng Xoài. Mặc dù có nhiều tín hiệu rất tích cực, nhưng hiện nay giống điều AB0508 chưa được biết đến rộng rãi. Ông Lê Đức Trường, Phó trạm Khuyến nông huyện Phú Riềng, là người có nhiều năm kinh nghiệm về phát triển giống điều, cho biết: “Hiện nay, trên địa bàn huyện Phú Riềng cũng như hầu hết các huyện trong tỉnh rất ít người trồng giống điều AB0508 với diện tích lớn như vườn điều của ông Đức ở thôn 10, xã Long Bình. Đa phần họ chọn giống thông dụng, truyền thống. Vườn điều lớn tuổi nhất đối với giống này cũng mới chỉ từ 4-5 năm”. Ông Trường cho biết thêm: Ưu điểm của giống điều AB0508 là hạt khá lớn, từ 120-130 hạt/kg, tỷ lệ nhân cao (300g/kg), mùi vị không khác biệt so với giống điều cũ. Thu hoạch trái xong thì cắt toàn bộ cành nhỏ, chỉ để lại gốc và các cành lớn. Đặc biệt là tiết kiệm diện tích đất, vì mật độ trồng tương đối dày, cây cách cây chỉ 2m, tức 4m2/cây. Sau khi cây trưởng thành, có thể cắt bỏ cây cách cây để phát triển tán lá. Giống điều AB0508 có thể cho thu nhập ngay từ năm thứ 2 trở đi. Tuy nhiên, để năng suất cao, giống điều AB0508 phải được chăm sóc kỹ, không thể lơ là như cách trồng điều truyền thống. Bởi chỉ cần sâu bệnh phá đi một ít bông, năng suất đã bị ảnh hưởng. Người chăm sóc phải trực tiếp bắt từng con sâu để tránh lây lan. Việc nhân giống điều mới này khá khó vì cây rất ít đọt, mọc 10 mầm thì 9 là mang bông, chỉ có 1 đọt để làm giống. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh đa số các vườn điều trồng giống cũ, năng suất không ổn định. Giống điều AB0508 có thể là giải pháp rất hữu hiệu cho nhà nông ở các vựa điều của tỉnh như Bù Đăng, Đồng Phú, Bù Gia Mập, Phú Riềng. Thục Khuê - Báo Bình Phước